Η αρχαιότητα επί σκηνής

Inszenierung der Antike

Das griechische Drama auf der Bühne. Von der frühen Neuzeit bis zur Gegenwart

Η αρχαία ελληνική τραγωδία έθεσε στην εποχή της, μέσα από τον καθρέφτη του μύθου, τα φλέγοντα ζητήματα σχετικά με τον άνθρωπο στους κόλπους της κοινωνίας. Περιέγραψε συγκρουσιακές καταστάσεις, έδειξε πώς αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι τη βία, την τελετουργία και τη λατρεία· παρουσίασε την πτώση σπουδαίων προσώπων και τους φόβους των ανθρώπων. Όλες οι προβληματικές καταστάσεις και οι συγκρούσεις που πραγματεύεται η αρχαία ελληνική τραγωδία παραμένουν άλυτες και αποτελούν ζητήματα και της δικής μας εποχής, τα οποία, στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας με διεθνή εξάπλωση (παρ’ όλα τα πισωγυρίσματα), συζητούνται ανοιχτά, γιατί είναι επίκαιρα. Η αρχαία τραγωδία λειτουργεί εν προκειμένω σαν ένα μεγάλο αντηχείο, και το θέατρο, αφομοιώνοντάς την, κάνει το παρελθόν μέρος του παρόντος. Η τραγωδία καθιστά ρητό το άρρητο, και από αυτό κερδίζει το θέατρο σήμερα, όπως και τότε, μια ανησυχαστική δύναμη, που μας αναγκάζει να στοχαστούμε και που, μέσα από τη γοητεία που ασκούν οι ξένοι για μας αρχαίοι μύθοι, προκαλεί όχι μόνο συναισθηματικό συγκλονισμό, αλλά και την «ηδονή που αποκομίζει κανείς από τα τραγικά θέματα». Μια κοινωνία χωρίς θέατρο θα έχανε έναν «δημόσιο χώρο πειραματισμού για μια εύθραυστη διευθέτηση των συγκρούσεων» και μαζί με αυτόν τη συναισθηματική της ισορροπία. Την αρχαία ελληνική τραγωδία την έχουμε ανάγκη.