Η Αξία των Πάντων

Ποι­ος πραγ­μα­τι­κά δη­μι­ουρ­γεί πλού­το στον κό­σμο μας; Και πώς απο­φα­σί­ζου­με ποια είναι η αξία αυτού που δη­μι­ουρ­γεί­ται; Στο επί­κε­ντρο της ση­με­ρι­νής χρη­μα­το­πι­στω­τι­κής και οικο­νο­μι­κής κρί­σης αυτό είναι ένα εμ­φα­νές πρό­βλη­μα.

Στον σύγ­χρο­νο κα­πι­τα­λι­σμό, η εξό­ρυ­ξη αξί­ας επι­βρα­βεύ­ε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρο από τη δη­μι­ουρ­γία αξί­ας: την πα­ρα­γω­γι­κή δι­α­δι­κα­σία που απο­τε­λεί την κι­νη­τή­ρια δύ­να­μη μι­ας υγι­ούς οικο­νο­μί­ας και κοι­νω­νί­ας. Από εται­ρεί­ες που ωθού­νται απο­κλει­στι­κά από το κί­νη­τρο να με­γι­στο­ποι­ή­σουν την αξία των με­τό­χων μέ­χρι τις αστρο­νο­μι­κά υψη­λές τι­μές των φαρ­μά­κων που αιτι­ο­λο­γού­νται μέ­σω της «τι­μο­λό­γη­σης της αξί­ας» από την τε­ρά­στια φαρ­μα­κο­βι­ο­μη­χα­νία, λαμ­βά­νου­με λαν­θα­σμέ­να την εξό­ρυ­ξη ως δη­μι­ουρ­γία και έχου­με χά­σει το νό­η­μα της αξί­ας. Η έν­νοια της αξί­ας -τι είναι, γι­α­τί έχει ση­μα­σία για εμάς-, που κά­πο­τε απο­τε­λού­σε βα­σι­κή αρ­χή της οικο­νο­μι­κής σκέ­ψης, δεν συ­ζη­τι­έ­ται πλέ­ον.

Ωστό­σο, όπως υπο­στη­ρί­ζει η Mariana Mazzucato σε αυτό το δι­εισ­δυ­τι­κό και γραμ­μέ­νο με πά­θος βι­βλίο, αν θέ­λου­με να με­ταρ­ρυθ­μί­σου­με τον κα­πι­τα­λι­σμό -ρι­ζι­κά να με­τα­μορ­φώ­σου­με ένα ολο­έ­να και πιο άρ­ρω­στο σύ­στη­μα αντί να εξα­κο­λου­θή­σου­με να το τρο­φο­δο­τού­με- χρει­ά­ζε­ται επει­γό­ντως να ξα­να­σκε­φτού­με από πού προ­έρ­χε­ται ο πλού­τος. Ποι­ες δρα­στη­ρι­ό­τη­τες τον δη­μι­ουρ­γούν, ποι­ες τον εξο­ρύσ­σουν, ποι­ες τον κα­τα­στρέ­φουν; Οι απα­ντή­σεις σε αυτά τα ερω­τή­μα­τα είναι βα­σι­κές αν θέ­λου­με να αντι­κα­τα­στή­σου­με το τρέ­χον πα­ρα­σι­τι­κό σύ­στη­μα με έναν τύ­πο κα­πι­τα­λι­σμού που είναι πιο βι­ώ­σι­μος, πιο συμ­βι­ω­τι­κός - που λει­τουρ­γεί υπέρ μας. Το Η Αξία των Πά­ντων θα ανα­ζω­πυ­ρώ­σει έναν δι­ά­λο­γο που χρει­α­ζό­ταν να ξε­κι­νή­σει εδώ και και­ρό σχε­τι­κά με το είδος του κό­σμου στον οποίο θέ­λου­με να ζή­σου­με.