Εργαστήριον η Ελλάς

Το ερώ­τη­μα που τί­θε­ται πο­λύ συ­χνά είναι αν η Ελ­λά­δα ως ανε­ξάρ­τη­το εθνι­κό κρά­τος, με δε­δο­μέ­νη τη δι­α­δρο­μή της επί 200 χρό­νια, είναι μια ιστο­ρία επι­τυ­χί­ας, ένα success story ή μια ιστο­ρία απο­τυ­χί­ας, ένα failed story. Είναι, προ­φα­νώς, δύ­σκο­λο και πα­ρα­κιν­δυ­νευ­μέ­νο να δώ­σου­με μια απά­ντη­ση απλή, ενι­αία και ορι­στι­κή, και μά­λι­στα μια απά­ντη­ση «επι­στη­μο­νι­κή».

Πρό­κει­ται για μια συ­νο­λι­κή πρόσ­λη­ψη της ιστο­ρί­ας του σύγ­χρο­νου ελ­λη­νι­κού κρά­τους που, όπως κά­θε πρόσ­λη­ψη, έχει έντο­να στοι­χεία ιδε­ο­λο­γι­κής χρή­σης της ιστο­ρί­ας ή, αν μη τι άλ­λο, προ­σω­πι­κής προ­τί­μη­σης. Θα μπο­ρού­σα­με όμως, με αξι­ώ­σεις ευρύ­τα­της απο­δο­χής, να πού­με ότι η Ελ­λά­δα των 200 ετών του ανε­ξάρ­τη­του κρα­τι­κού της βίου είναι μια άκρως εν­δι­α­φέ­ρου­σα ιστο­ρία, κα­θό­λου πλη­κτι­κή ή μο­νό­το­νη. Η Ελ­λά­δα λει­τούρ­γη­σε όλη αυτήν τη μα­κρά πε­ρί­ο­δο ως πε­δίο, ως ερ­γα­στή­ριο στο οποίο δο­κι­μά­σθη­καν, ή ακό­μη και δι­α­μορ­φώ­θη­καν, νέ­ες κα­τα­στά­σεις και νέοι θε­σμοί, η χρή­ση των οποί­ων με­τα­φέρ­θη­κε σε άλ­λες χώ­ρες, ή επα­να­λή­φθη­κε στην Ελ­λά­δα σε με­τα­γε­νέ­στε­ρες ιστο­ρι­κές φά­σεις και υπό άλ­λες συν­θή­κες.